Μη μασάς – Γενς Λαπίντους

ΑΛΛΟ ένα αστυνομικό της Σουηδικής σχολής, από ένα δικηγόρο που εργάζεται –απ’ ότι διαβάζω- ως συνήγορος υπεράσπισης σε πολύ γνωστό γραφείο της Στοκχόλμης και ο οποίος έγινε διάσημος από μια τριλογία που έγραψε με τίτλο «Στοκχόλμη Νουάρ». Το Μη μασάς είναι το δεύτερο βιβλίο της τριλογίας και είναι αρκετά μεγάλο, γύρω στις 700 σελίδες. Το ενδιαφέρον και διαφορετικό είναι πως οι βασικοί ήρωες είναι τρεις και διαβάζουμε στη σειρά εναλλάξ ένα κεφάλαιο για τον καθένα. Στην αρχή οι ιστορίες των τριών είναι ασύνδετες. Σιγά – σιγά καταλαβαίνουμε πως θα μπλεχτούν και γύρω στη σελίδα 200 γνωρίζονται μεταξύ τους. Στη σελίδα 400 έχουμε πλέον πιο σαφή σχέση μεταξύ των ηρώων. Το ωραίο είναι πως στην ουσία αδυνατείς να ταυτιστείς με κάποιον. Είναι και οι τρεις αντι-ήρωες.

(…)Έβαλε και πάλι το dvd. Γύρισε την ταινία σε μιαν από τις σκηνές που του άρεσαν περισσότερο. Ο Τράβις προσπάθησε να βρει δουλειά σαν ταξιτζής. Ο τύπος στην συνέντευξη ρώτησε: “How’s your driving record? Clean?” Και η ξεκάθαρη απάντηση του Τράβις: “It’s clean, real clean. Like my conscience”. (…)

Ο Μαχμούντ είναι Άραβας, Ιρακινός (ένας Μπλάτε όπως τους λένε στη Σουηδία), γιος μετανάστη ο οποίος είναι μικροαπατεώνας και βρίσκεται πολύ στριμωγμένος γιατί χρωστάει λεφτά σε κάτι μαφιόζους, ο Νίκλας είναι βετεράνος του πολέμου του Κόλπου, μανιακός με τα όπλα και τα μαχαίρια, που ζει με τη μάνα του και κουβαλάει άσχημα παιδικά χρόνια και ο Τούμας είναι ένας τυπικός Σουηδός (ένας Σβεν δηλαδή) που εργάζεται ως αστυνομικός και τυχαία ανακαλύπτει πως σε μια αναφορά του για ένα πτώμα έχει παραληφθεί ένα στοιχείο, το οποίο στη συνέχεια τον μπλέκει σε μια πολύ μεγαλύτερη ιστορία από ό,τι περίμενε, και που φθάνει μέχρι και στην ανεξιχνίαστη μέχρι και σήμερα δολοφονία του πρωθυπουργού Ούλωφ Πάλμε το 1986.

(…) Ο Νίκλας άρχισε να φωνάζει. Η μαμά έκλαιγε. Αίμα έτρεχε από τη μύτη και η μπλούζα της ήταν σκισμένη στον ώμο. Ο Κλάς στράφηκε προς το μέρος του. Κρατούσε σφιγμένη τη γροθιά του στον αέρα. «Νίκλας, πήγαινε κάτω στο υπόγειο!» Μετά άφησε το χέρι του να πέσει. Τη χτύπησε στην πλάτη. Εκείνη κοίταξε τον Νίκλας. Οι ματιές τους συναντήθηκαν. Αυτός είδε τον τρόμο. Είδε τη θλίψη και τον πόνο. Είδε την αγάπη. Αλλά και κάτι ακόμα – είδε το μίσος. Και το αισθάνθηκε καθαρά κι εκείνος μισούσε τον Κλας. Περισσότερο από οτιδήποτε άλλο στον κόσμο. (…)

Αξιοσημείωτο πως οι ήρωες αλλάζουν στην πορεία. Κανένας δεν είναι ο ίδιος χαρακτήρας όπως ξεκίνησε. Ο Μαχμούτ αναγκάζεται να παίξει σε μεγάλα κόλπα με αντικρουόμενες συμμορίες τούρκων, αλβανών και γιούγκων, ο Νίκλας αυτό-ανακυρήσσεται προστάτης κακοποιημένων γυναικών και αποφασίζει να δράσει και ο Τούμας από αστυνομικός που ήθελε την ηρεμία του και είχε και τις καβάντζες του, μετατρέπεται σε ντετέκτιβ που δέχεται απειλές για τη ζωή του και δεν το βάζει κάτω. Γνωρίζουμε μια Σουηδία που δεν ξέραμε, τον υπόκοσμο, τις συμμορίες που έχουν τον έλεγχο της πόλης, τη διαφθορά στην αστυνομία και τον κρατικό μηχανισμό, ναρκωτικά, κακοποίηση, πορνεία, όπλα. Ο Λαπίντους έχει βαλθεί να μας αλλάξει το να θέλουμε να γίνουμε Σουηδία!