Νυχτερινό τρένο για τη Λισαβόνα – Πασκάλ Μερσιέ

ΥΠΑΡΧΟΥΝ βιβλία που πρέπει να διαβάσεις αρκετές σελίδες πριν μπεις όχι μόνο στο νόημα, αλλά για να σε κερδίσουν, να σε ταξιδέψουν – άσε βέβαια εκείνα που δεν το καταφέρνουν ποτέ. Ο Μερσίε αντίθετα τα καταφέρνει εξαιρετικά από την πρώτη σελίδα και παράλληλα σε κρατάει μέχρι τέλους, πράγμα που μου έχει συμβεί εξαιρετικά σπάνια, ειδικά σε μη αστυνομικό μυθιστόρημα.

Κεντρικός ήρωας ο Ράιμουντ Γκρεγκόριους ή Μούντους, όπως τον έλεγαν οι μαθητές του. Εργάζεται ως καθηγητής λατινικών και αρχαίων ελληνικών σε ένα λύκειο της Βέρνης και έχει -δικαιολογημένα- τη φήμη του μοναχικού και προσηλωμένου απόλυτα στην επιστήμη του και τη μόρφωση. Μια μέρα περπατώντας όπως κάθε μέρα την ίδια ώρα και από την ίδια διαδρομή για να πάει στο σχολείο που διδάσκει, βλέπει μια γυναίκα που ετοιμάζεται να αυτοκτονήσει στο ποτάμι και ακούγοντας την να λέει Portugues όταν τη ρώτησε ποια είναι η μητρική της γλώσσα, κυριολεκτικά μαγεύεται.

Αφού τη σώζει, περιτριγυρίζοντας αργότερα στους δρόμους της γειτονιάς του, μπαίνει σε ένα βιβλιοπωλείο που ψώνιζε παλαιότερα βιβλία για την πρώην γυναίκα του την Φλοράνς. Εκεί οδηγούνται τα βήματα του στο βιβλίο κάποιου Πορτογάλου Αμαντέου ντε Πράντου. Μόλις ο βιβλιοπώλης του μεταφράζει την εισαγωγή, αποφασίζει να τα παρατήσει όλα και να πάρει το πρώτο νυχτερινό τρένο για τη Λισαβόνα. Εκεί θα ακολουθήσει τα ίχνη του Πορτογάλου ποιητή και αυτή η γνωριμία θα αλλάξει αυτό που μέχρι τότε ονόμαζε ζωή…

(…) NOBREZASILENCIOSA. ΣΙΩΠΗΛΗ ΕΥΓΕΝΕΙΑ. Είναι λάθος να πιστεύει κανείς ότι οι αποφασιστικές στιγμές μιας ζωής, οι στιγμές που κρίνουν τα πάντα κι αλλάζουν την πορεία της, είναι στιγμές ηχηρές και δραματικές, συνοδευόμενες από έντονες εσωτερικές συναισθηματικές συγκρούσεις. Η πλάνη αυτή είναι ένα κακόγουστο παραμύθι, που έχουν κυκλοφορήσει στον κόσμο μεθύστακες δημοσιογράφοι, λυσσασμένοι για δημοσιότητα κινηματογραφιστές και συγγραφείς που το μυαλό τους μοιάζει με φτηνή κουτσομπολίστικη φυλλάδα. Στην πραγματικότητα, οι εμπειρίες που καθορίζουν τη ζωή μας είναι απίστευτα χαμηλών τόνων. Βρίσκονται τόσο μακριά από τον κρότο, την ξαφνική φλόγα, την ηφαιστειακή έκρηξη, ώστε συχνά δεν τις προσέχουμε καν τη στιγμή που τις βιώνουμε (…)

Ένα κατεξοχήν φιλοσοφικό μυθιστόρημα. Ένα από τα θέματα που θίγει είναι το «πώς αντιμετωπίζεις το θάνατο, όταν αυτός έρθει», θέμα που αναφέρεται και στο Περί της συντομίας της Ζωής του Σενέκα, θέμα που με απασχόλησε, απασχολεί ακόμη και –υποθέτω- απασχολεί όλους μας, άλλους λιγότερο, άλλους περισσότερο.

Ποια είναι αυτή η ζωή που όταν μάθεις πως έχεις λίγο χρόνο ακόμη, δε θα αισθανθείς πως δεν έχεις προλάβει να κάνεις τίποτα; Μπορείς να αντιμετωπίσεις το θάνατο με αξιοπρέπεια; Μήπως αυτή η δύναμη πηγάζει από τη ζωή που έζησες μέχρι τότε;

Ένα βιβλίο που ευτυχώς δεν έγραψε ο Κοέλιο! 😉

Εκδόσεις Ψυχογιός. Βαθμολογία 10/10 (ω, ναι!)

Σημείωση: Το πρωτοπήρα στα χέρια μου το 2008. Μου το έδωσε η φίλη μου Τίνα με αφιέρωση «Στον Δώρο μου… πάντοτε…». Τότε αντιλήφθηκα το πάντοτε σε σχέση με μένα, κάτι σαν που τον νιώθω παντοτινά δικό μου. Τώρα, διαβάζοντας το βιβλίο ξανά και καταλαβαίνοντας άλλα νοήματα πλέον μιας και το πλαίσιο ανάγνωσης άλλαξε, το πάντοτε το αντιλαμβάνομαι επιπλέον και ως εσαεί. Αποτελεί ένα βιβλίο αναφοράς για μένα. Από την Τίνα λοιπόν, πάντοτε…